با اتفاق اخیر، صنعت نفت ایران وارد مرحله ای جدید از بهره برداری پایدار از بزرگترین میدان گازی جهان می شود که نقش مهمی در تأمین پایدار گاز کشور خواهد داشت.
با توجه به وابستگی حدود نیمی از سبد انرژی کشور به میدان گازی پارس جنوبی، این میدان نقش حیاتی در تأمین انرژی کشور دارد. چالشهای ناترازی انرژی در ایران، بهویژه در بخش گاز، لزوم توجه ویژه به این میدان را افزایش داده است. میدان گازی پارس جنوبی بهعنوان بزرگترین میدان گازی جهان، تأمینکننده حدود ۷۰ درصد گاز مصرفی کشور بوده و نقش آن در تامین انرژی کشور بیبدیل است. در واقع، تأمین پایدار گاز از این میدان نه تنها بر رشد اقتصادی کشور تأثیر میگذارد، بلکه بر تأمین انرژی مصرفی صنایع، نیروگاهها و مصارف خانگی نیز تأثیرات مستقیمی دارد.
چالشهای ناترازی انرژی و افت فشار در پارس جنوبی
یکی از چالشهای اصلی که در آینده نزدیک میتواند به کاهش تولید از میدان پارس جنوبی منجر شود، مسئله افت فشار است. مطالعات اولیه پیشبینی کرده بودند که این افت فشار از سال ۱۴۰۴ آغاز خواهد شد، اما تحقیقات جدید نشان میدهند که این بحران به سال ۱۴۰۷ منتقل شده است. این تغییر در سال بحرانی، نشاندهنده آن است که شرایط این میدان بهطور مستمر در حال تغییر است و لزوم برنامهریزی دقیق برای حفظ تولید ضروری می ساخت و بر این اسس دولت چهاردهم فشارافزایی میدان مذکور را در اولویت های خود قرار داد. میدان گازی پارس جنوبی اکنون وارد نیمه دوم عمر خود شده است. طبق گفته تورج دهقانی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس، افت فشار گاز تولیدی در این میدان خود را نمایان کرده و خطر گسترش این مشکل در آینده نزدیک وجود دارد. در سال ۱۳۹۹، محمد مشکینفام، مدیرعامل وقت شرکت نفت و گاز پارس نیز از آغاز قابل توجه افت فشار مخزن پارس جنوبی از سال ۱۴۰۴ هشدار داده بود.
تامین امنیت انرژی کشور
در نهایت طرح فشارافزایی میدان گازی پارس جنوبی به عاملیت چهار شرکت داخلی با هدف «جبران افت فشار و حفظ تولید حداکثری گاز » روز شنبه با حضور دکتر مسعود پزشکیان، رئیس جمهور و مدیران ارشد صنعت نفت امضا و اجرایی شد. ارزش این قراردادها که یکی از بزر گترین قراردادهای تاریخ صنعت نفت خوانده شده حدود ۱۷ میلیارد دلار است و درآمدزایی آن تا سال ۱۴۳۰ به ۷۸۰ میلیارد دلار خواهد رسید و با اجرای این طرح افزون بر حفظ امنیت انرژی کشور، زمینه اشتغال ۱۷ هزار نفر به صورت مستقیم و ۵۰ هزار نفر به صورت غیرمستقیم فراهم م یشود.
بر اساس این قرارداد ۱۴ سکوی فشار افزای گاز برای فازهای پارس جنوبی تعریف، ساخته، نصب و راه اندازی خواهد شد. طبق گفته محسن پاک نژاد، وزیر نفت برای رسیدن به هدف تولید یک میلیارد و ۳۴۰ میلیون مترمکعب گاز در روز در طول چهار سال پیش رو به طور متوسط سالانه حدود ۱۹ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز داریم که اتفاق اخیر گامی در این مسیر است.
همانگونه که گفته شد طبق پیش بینی ها این میدان با بیش از سه دهه گذر عمر اکنون در آستانه افت فشار است و امضای قرارداد فشارافزایی پارس جنوبی برای امنیت تأمین انرژی کشور از نان شب واجب تر بود. با اتفاق اخیر، صنعت نفت ایران وارد مرحله ای جدید از بهره برداری پایدار از بزرگترین میدان گازی جهان می شود که نقش مهمی در تأمین پایدار گاز و توسعه اقتصادی کشور خواهد داشت.
تأثیرات درازمدت و ضرورت ادامه سرمایهگذاری
یکی از مزایای مهم اجرای طرح فشارافزایی، ایجاد فرصتهای شغلی است. این پروژه با ایجاد اشتغال برای ۱۷ هزار نفر بهصورت مستقیم و ۵۰ هزار نفر بهصورت غیرمستقیم، تأثیرات مثبت قابل توجهی بر اقتصاد کشور خواهد داشت. این اشتغالزایی، بهویژه در شرایط کنونی اقتصادی کشور، اهمیت زیادی دارد و میتواند در کاهش نرخ بیکاری و تقویت بنیه اقتصادی کشور مؤثر واقع شود.
نکته برجسته دیگر طرح فشارافزایی، تأمین ۷۰ درصد از ملزومات آن از داخل کشور است. این اقدام میتواند به تقویت توانمندیهای داخلی در صنایع نفت و گاز کمک کند و وابستگی به واردات تجهیزات خارجی را کاهش دهد. همچنین، این اقدام بهعنوان بخشی از استراتژیهای کلی کشور برای تحقق خودکفایی و تقویت تولید داخلی اهمیت دارد.
اگرچه طرح فشارافزایی گامی مهم در حفظ تولید گاز از میدان پارس جنوبی است، اما همچنان نیاز به سرمایهگذاریهای بیشتر در این بخش وجود دارد. برای رسیدن به هدف تولید یک میلیارد و ۳۴۰ میلیون مترمکعب گاز در روز در چهار سال آینده، پیشبینی میشود که بهطور متوسط سالانه حدود ۱۹ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز باشد. این موضوع نشان میدهد که برای تأمین اهداف بلندمدت در بهرهبرداری پایدار از میدان پارس جنوبی، نیاز به حمایتهای مالی و سرمایهگذاری مستمر است. https://safireenergy.ir/vdcd.f0k2yt09za26y.html